Mamada fiyatlara müdahale edildiği ortaya çıktı. Bunu cuma günü Rekabet Kurumu Lideri Birol Küle birinci kere CNN Türk’te açıklamıştı. Küle, “Mama kesiminde soruşturmaya devam ettiğimiz teşebbüs uzlaşma başvurusu yaptı. İhlali kabul etti” dedi.
Küle, “Oradaki ihlal yine satış fiyatının tespitiydi. Satış noktalarında fiyatlara müdahale etmemesi gerekir. Firma bunu kabul etti. Kendisine uzlaşma oranını bildirim ettik haber bekliyoruz. Oranımızı kabul ederlerse belgeyi sonlandırmış olacağız” tabirlerini kullanmıştı.
Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu, mama fiyatlarında yapılan müdahaleyi ve vatandaşların ne yapması gerektiğini CNN Türk’te anlattı. Ağaoğlu şu sözleri kullandı:
“Birtakım firmalar tam rekabet ortamında nedense uğraş etmek istemiyorlar, kolayı buluyorlar. Ortalarında anlaşıp piyasayı birlikte belirliyorlar. Bazen de tedarikçi firma kendi satış noktalarına müdahale ediyor. A firması daha evvelki fiyattan aldığı eseri rafında ucuz satarken yeni fiyatla zamlanmış alan B firması ben nasıl bu fiyattan satacağım diyor.
Tüketicinin sigortası olan rekabet ortamını ihlal ediyorlar. Daha evvel bunu bankalarda görmüştük. En son zincir marketlerde gördük. Kira fiyatları arttı, artık ekmek fiyatları artıyor unla da oynuyorlar. Unla ilgili soruşturma da devam ediyor. Yumurta fiyatları bir orta çok uçtu. Rekabet Kurumu devreye girdi fiyatlar makul düzeye geldi.
Tüm dünyada emtia fiyatları artıyor. Ukrayna, Rusya savaşı var fakat birileri de vurgun yapmasın. Tüketici bilsin ki rekabet kurumu neden artırım yaptınız demez. Rekabetin ihlali durumunda müdahale eder. Ortak fiyat belirleme durumunda müdahale eder. Fiyat geçişlerini ortak vakitte yapmaları durumunda müdahale eder. Bu yapılmamalıdır.
‘ESKİDEN HAZIR MAMA MI VARDI?’
Şubat ayında ABD’deki en büyük mama üreticisinin pudra bazlı maması ziyanlı bulunup 2 bebek ömrünü yitirince firma üretimi durdurdu. Aklıma şu geliyor evvelden hazır mama mı vardı? Anne sütü en bedelli besindir. İmkan olmadığı vakitte nişasta ile mama hazırlardı. Artık kolayına geliyor fabrikalarda hazırlanmış mamaları alıyoruz. Raf ömrüne baktığımızda epeyce uzun mühlet duruyor.
Annelere de buradan seslenmek istiyorum biraz zahmete katlanın kendiniz yapın. Hazır mamalardan çok şikayet geldi bize. Bölümde monopol durumunda olan bir firma var onun mamalarında bile kurtlanma olduğu şikayetleri geliyor. Anne feryat ediyor ben bunu fark etmeden çocuğuma içirseydim diye.
MAMA FİYATLARINDA USULSÜZLÜK ORTADAN KALKAR MI?
Rekabet Kurumu cezayı kesiyor. Tüketiciye bir yararı yoktur. 2.7 milyar civarında 5 zincir market ve sıvıyağı firmasına düzenlendi onlar da mahkemeye verdiler. Rekabet Kurumu Lideri Birol Küle açıklamıştı. O mahkemeye Tüketici Konfederasyonu olarak biz de dahil olacağız. Zira ortalarında fiyat belirlediklerine dahil birinci açıklamayı ben yapmıştım. Burada kesilen ceza fiyatları düşürür mü? Cezaların daha tesirli olması gerekir. Mahpus olması lazım, ayrıyeten mağaza kapatmaya gidilmeli. Bunun yanı sıra biz tüketicilere düşen vazife var. Bu türlü bir firma ile karşılaştığımızda muhakkak bir müddet oraya gitmemeliyiz. O marketten mamayı almayalım o marketin 1 hafta mağazalarına girmeyelim.
VATANDAŞLAR FİYATLARDA KARŞITLIK GÖRDÜĞÜNDE NE YAPMALI?
Temizlik eserleri bebek maması üzere eserler özgür piyasada isteyen istediği fiyattan satabilir. Devlet 1 nisanda geçerli olmak üzere KDV’yi 18’den 8’e indirdi. Ama fiyatlar durmuyor. Bu noktada nereye şikayet edeceğiz. Rekabet Kurulu’na şikayet edeceğiz.
Rekabet Kurumu yumurta bölümünü incelemeye başladı. 55-60 liraya çıkan 30’lu yumurtayı 38 liraya gördüm. Artık ziyan mı ediyor bilmiyorum. Tüketicinin de sigortası rekabet ortamıdır. Ziyanına da olsa satacak. Tahminen onun ödemesi var ödemeye karşılık bulabilmesi için süratli satacak. O eseri alan tüketiciler de avantaj sağlayacak.
Eski fiyattan aldığı mal da olabilir elinde. Bu mama olabilir ki mama firması bu yüzden inceleniyor. Bir satıcının elinde eski fiyattan alınan mal var ucuza satıyor. Artırımlı mal alan şikayet ediyor. Diyor ki bak öbür tarafta tıpkı mal ucuza satılıyor. Satılacak tabi. Bunu engellemeye kalkması ve raf fiyatına müdahale etmesi nedeniyle şu anda Rekabet Kurumu o şirkete ceza kesecek.
Rekabet Kurumu’nun elindeki yetki para cezası uygulamaya yönelik ben hürriyeti kısıtlayıcı cezaların da olması gerektiğini, teşhirin ve gerekirse iş yeri kapatmanın da kanuna girmesi gerektiğini düşünüyorum. Buradan TBMM dilekçe kuruluna talebimizi iletiyorum. Stokçulukta rekabet kanununu ihlal edip cürüm işlenmiş ve bebeklere karşı işlenmiş bir cürümdür. Daha ağır yaptırımlar getirilip ertelenemez ve paraya çevrilemez biçiminde cezalar olmalıdır.
Şu anda stokçuluğun cezası alt hudut 6 aydan 1 yıla çıkarılıyor. Üst hudutta 2 yıldan 3 yıla lakin ben artırmayın diyorum. Ertelenemez ve paraya çevrilemez deyin bu topluma karşı işlenmiş bir kabahattir. Ülke iktisadını ve tüketici kitlesini olumsuz etkiliyor.
Bebeklerin beslenmesine kadar tesir yapan Rekabet Kanunu’nu ihlal etmeleri çok değerli. Hangi noktada temel gereksinimde rekabet kanunu titizlikle uygulanmalıdır.
‘BUNLARA KARŞI DİDİŞMEK SEVİNDİRİCİ OLAMAZ’
Rekabet Kurumu’na karşı açılan zincir marketlerin davasında yürütmeyi durdurma talebi reddedildi. Nasıl karşılıyorsunuz denildiğinde sevinemedim. Sevinecek bir durum değil. Rekabeti ihlal edenler bizim ülkemizdeki firmalar. Bunlarla karşı karşıya gelip didişmek sevinç verici bir şey olamaz. Onlar bize hizmet etmeli, imkanları tüketiciye sunmalı. Para kazanacak lakin fahiş kar, piyasada hakim durum oluşturup bunu berbata kullanmak o ahlaki ve yasal değildir.