Uzmanlar, gün içinde tükettiğimiz pek çok yiyecek ve içeceğin şeker içerebildiğini, bedene fazla şeker yüklenmesine neden olan bu durumun da sıhhatimize ziyan verdiğine dikkat çekiyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, besinlerin birçoklarının neden şeker içerdiğini, fazla şekerin beden için ziyanlarını ve ölçülü tüketme yollarını şöyle açıkladı.
Etiketlerdeki bâtın isimlere dikkat!
Şeker ilavesiyle lezzetli hale getirilemeyecek bir besin yoktur. İşlenmiş besinler ve pastane eserleri, şeker barındırmadıkları vakit lezzetli olmazlar. Şeker eği her türlü hazır besinin tüketilmesini teşvik ederek alışkanlık kazandırır. Rafine şeker, marketlerdeki pek çok fabrikasyon besinde değişik oranlarda; kahverengi şeker, mısır şurubu, nişasta bazlı şeker (NBŞ), maltoz, fruktoz, şeker kamışı ve şurubu üzere değişik isimlerle yer alır. Şeker tıpkı vakitte morfin gibisi bir tesir yaratarak bağımlılık ve alışkanlık yaratır.
Nerdeyse her yiyecek ve içecekte bulunur
Rafine beyaz şekerden kaçınmak neredeyse imkansızdır. Beyaz toz yahut kesme şekerin yanı sıra başta fruktoz olmak üzere değişik öteki şeker bileşikleri işlenmiş market ve pastane eserlerinin büyük bir kısmında yer alır. Hiç iddia edilemeyecek besin hususları bile şeker içerir. Ekmek, kraker, tuzlu bisküvi, ketçap, mayonez, çorba, sos, yoğurt, turşu üzere besinlerde da şeker mevcuttur. Hasebiyle ek şeker içeren yiyecek ve içecek tüketimini azaltın. Bunun için besin etiketlerini okumayı alışkanlık haline getirin. Şekerli içecekler yerine su tüketimini alışkanlık haline getirin. Tatlı krizleriyle baş edemiyorsanız şeker gereksiniminizi cetlerimiz üzere meyvelerden karşılayın. Çocuklarınıza da bu alışkanlıkları aşılayın.
Doğal besinlerden almak yeterlidir
İnsanlık tarihi göz önüne alındığında şeker aslında yeni bir besindir. Meyve, zerzevat, tam tahıl ve baklagillerde doğal olarak bulunan şeker bileşiklerinin yerini günümüzde rafine beyaz şeker almıştır. Şeker denildiğinde akla birinci gelen glikoz ve fruktozdur. Aslında insan bedeni; protein ve yağlardan glikoz ve fruktozu üretebilmektedir. Bu nedenle doğal besinler dışında şeker tüketilmesine gerek yoktur.
FAZLASI SIHHATİMİZİ NASIL TESİRLER?
BAĞIŞIKLIĞI ZAYIFLATIR
Çok fazla şeker, bağışıklık sisteminin hastalıklara yol açan virüslerle uğraşını zorlaştırır. Tıpkı vakitte kan hücrelerinin virüs ve bakterilerle uğraş etmesi için muhtaçlık duyduğu C vitaminini de yok eder.
KARACİĞERİ YAĞLANDIR
Şeker bedende sindirildikten sonra karaciğerde toplanır ve fazlası da karaciğerde yağ olarak depolanır. Toplumumuzda en yaygın hastalıklardan biri olan karaciğer yağlanması tehlikelidir, vakitle siroza ve karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
KİLO ALDIRIR
Aşırı rafine şeker tüketmek, insülin direnci ve yağ depolamak manasına gelir. İnsülin bilindiği üzere yağ yakan değil, yağ depolamasına yol açan bir hormondur. İnsülin direnci var epey ve insülin düzeyi arttıkça hücre yağ yakmaz, yağ depolar. Depolanan yağ, insülinin daha da artmasına neden olarak kısır döngü yaratır.
HAFIZAYI ZAYIFLATIR
Bilimsel araştırmalar şekerin hafıza düşmanı olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun en somut örneği şeker hastalarıdır. Bu hastalarda beyin harabiyeti daha erken başlayıp daha süratli seyir gösterir. Yani şeker, beyni de süratli ve erken yaşlandırır.
DAMARLARI TIKAR
Şeker damar sertliğinin en değerli nedenlerinden biridir. Sofra şekeri, mısır şurubu yahut tatlandırıcılar içeren besinler damar tıkanıklığına, hipertansiyona, kalp yetmezliğine ve öbür kalp hastalıklarına yol açabilir.
CİLDİ YAŞLANDIRIR
Şeker cildin sıkılaşmasını ve elastikiyetini sağlayan kolajen ve elastin proteinlerine ziyan verir. Bu durum da vakitle ciltte kırışıklıklara ve sarkmalara yol açar.
BAĞIRSAK FLORASINI BOZAR
Sağlıklı bağırsak florası ziyanlı bakterilere karşı sindirim sistemini korur. Bağırsağa ne kadar fazla şeker girerse hastalığa yol açan hususlar o oranda çoğalır. Mantarlar ve parazitler de şekerle tetiklenir.