AYT’nin, adayların derste öğrendikleri bilgileri soru içinde hakikat kullanarak tahlile ulaşmalarını sağlayacak biçimde hazırlandığını belirten Bilfen Liseleri Kısım Liderleri, imtihanı şöyle kıymetlendirdi:
TÜRK LİSANI VE EDEBİYATINDA HEM BİLGİ HEM ÇIKARIM İSTENDİ
Bu yıl Türk lisanı ve edebiyatında 24 sorunun 6’sı manaya ve yorumlamaya dayalı paragraf ve mana bilgisine, 18’i edebiyat bilgi ve hünerini ölçmeye dayalı sorulardandı. Türk Edebiyatı Dönemleri’nin temel taşlarını oluşturan sanatkarlar, eserler ve periyot bilgilerinin sorgulandığı bu imtihan, Ulusal Eğitim Bakanlığının belirlediği Türk Lisanı ve Edebiyatı dersi kazanımlarına nazaran hazırlanmıştı. İmtihanda kelam sanatından 2, şiir bilgisinden 1, halk edebiyatından 4, divan edebiyatından 4, edebiyat akımından 1, Tanzimat edebiyatından 1, Servetifünun edebiyatından 1, Ulusal Edebiyat’tan 2, Cumhuriyet edebiyatından 2 soru sorulmuştu. Sorular hem bilgi hem de çıkarım yapmayı gerektiren sorulardan oluşmuştu.
TARİH GEÇEN YILDAN DAHA KOLAYDI
Tarih soruları geçen yıl düzenlenen AYT’ye nazaran daha kolaydı. Problemlerin büyük çoğunluğu ilgili husus ile ilgili temel bilgi sorularından oluşmuştu. Geçmiş yılarda olduğu üzere 9’uncu sınıf kazanımlarından 4 soru, 10 ve 11’inci sınıf kazanımlarından birer soru, 12’nci sınıf kazanımlarından da 4 soru sorulmuştu. Osmanlı tarihi ve inkılap tarihi soruları da ilgili mevzu ile ilgili temel kazanımlardan yer aldı. İmtihanda tarih alanı ile ilgili 4 yılın kazanımlarına yer verildi. Sorularda direkt tarih bilgisini sorgulamanın yanında, farklı disiplinlerdeki bilgileri kullanarak yorum yapabilme gücü de ölçüldü. TYT imtihanında olduğu üzere kronolojik bilgi burada da sınandı. Kısaca alanına hâkim sistemli çalışan tarih okuryazarı öğrencilerin başarabileceği bir imtihan olarak kıymetlendirebiliriz.
COĞRAFYA NET VE ANLAŞILIRDI
Sosyal Bilimler 1 testinde coğrafyadan 6 soru ve Toplumsal Bilimler 2 testinde ise coğrafyadan 11 soru yer aldı. Sorular 11 ve 12’nci sınıflarda okutulan MEB müfredatındaki kazanımlara uygun olarak hazırlanmıştı. Bu imtihanda 12’nci sınıfın ikinci periyodundaki mevzulardan sorumlu olmadıkları için yüklü olarak 11’inci ve 12’nci sınıfın birinci kazanımlarından sorular geldi. Coğrafya dersinin temel kavram ve unsurlarını kullanma, harita okuma ve alan bilgisini yorumlama maharetlerini ölçmeye yönelik sorular yer aldı. Bu imtihanda hem bilgiyi kullanma hem de harita okuma maharetinin ön plana çıktığı görülüyor. Alanındaki bilgilere hâkim olan ve sistemli çalışan, coğrafya okuryazarlığına sahip öğrencilerin başarabileceği, zorluk derecesi orta seviyede olan, net ve anlaşılır nitelikte bir imtihan olduğunu düşünüyoruz.
FELSEFE KÜMESİ GENEL OLARAK KOLAYDI
Felsefe sorularından 3’ü metinden akıl yürütme ile sonuç çıkarabilme biçimindeydi. Bu 3 soruyu da kolay nitelikte sorular olarak kıymetlendirebiliriz. Psikoloji soruları bilgi gerektiren, orta kolay nitelikte sorular olarak tanımlanabilir. Bilen öğrencinin zorlanmayacağı çeşitten sorular sorulmuştu. Sosyoloji de ise metin tahlili, metinden sonuç çıkarma halinde sorulara yer verilmişti. Sosyoloji kolay diyebileceğimiz tipten sorulardan oluşmuştu. Mantıktaki sorular, klasik mantık sorularını içeriyordu. Öğrencinin kavram bilgisi ve bilgiyi kullanabilme marifeti sorgulanmış. Soruların tamamı kolay nitelikte sorulardan oluşmuştu.
MATEMATİKTE AYIRT EDİCİ SORULAR VARDI
Matematik imtihanı, matematik bilgi birikimine sahip, süreç yeteneği güçlü ve dikkatli öğrencilerin başarıyı yakalayabileceği bir imtihandı. Sorular, genel olarak orta güçlükteki sorulardan oluşmakla birlikte ayırt edici soru barındırıyordu. MEB kazanım testleri ve yardımcı kaynakları incelemiş ve çözmüş adayların başarılı olacağı bir imtihandı. 12’nci sınıf 2’nci periyoda ilişkin hususların imtihanda yer almaması nedeniyle bilhassa 9 ve 10’uncu sınıf kazanımlardan oluşan soru sayısında artış gözlemledik. İmtihan 2020 AYT matematiği ile bahis dağılımında paralellik gösterdi. Ayırt edici soruların süreç yeteneğindeki gücü ve bilgiyi dikkatli kullanmayı ölçtüğünü söyleyebiliriz. 2023 AYT geometri soruları eski yıllara paralel halde geldi. Mevzu bilgisi ve yorum kabiliyeti yeniden ön planda tutuldu. 12’nci sınıf 1’inci periyoda ilişkin dönüşüm geometrisinden soru gelmedi. Genel olarak orta ve güç düzeyde soruların olduğu bir imtihandı.
FİZİK ÇOĞUNLUKLA SÜREÇ GEREKTİRMEDİ
Fizik soruları son yıllardaki imtihanlara benzeri mantıkta hazırlanmıştı. 14 sorunun 9’u 11’inci sınıf, 5’i 12’nci sınıf kazanımlarına yönelik ve çoğunlukla süreç gerektirmeyen sorulardı. 11’inci sınıfa ilişkin ‘Kuvvet ve Hareket’ ünitesinden 5, ‘Elektrik ve Manyetizma’ ünitesinden 4, 12’nci sınıfa ilişkin olan ‘Basit Harmonik Hareket ve Dalga Mekaniği’ ünitelerinden birer; ‘Çembersel Hareket’ ünitesinden ise üç soru soruldu. İmtihanda yer alan sorular kazanımlara uygun olarak hazırlanmış ve emek veren öğrencilerin rahatlıkla çözebileceği sorulardan oluşmuştu. Geçmiş yıllardaki imtihanlarla uyumlu formda yeniden matematiksel süreç yoğunluğu olmayan daha çok temel bilgiler üzerine konseyi sorulardan oluştuğunu gördük.
KİMYADA TERTİPLİ ÇALIŞAN BAŞARILI OLUR
Kimya testi, temel kavram ve unsurları güzel kullanan, detayları görebilen, okuduğunu anlayıp yorumlayabilen ve düzgün süreç hünerine sahip olan öğrencilerin çözebileceği seviyedeydi. Soruların 9’u 11’inci sınıf, 4’ü 12’nci sınıf kazanımlarından sorulmuştu. Sınavdaki sorular müfredata uygun olup 11 ve 12’nci sınıf kimya dersi kazanımlarını ayrıntılı bir biçimde ölçtü. Ayrıyeten bilgi donanımı yeterli olan, analitik düşünebilen ve nizamlı çalışan öğrencilerin başarılı olabileceği bir imtihandı.
BİYOLOJİDE BİRDEN ÇOK KAZANIM SORGULANDI
Biyolojide sorulan 13 sorunun 9’u 11i’nci sınıf mevzularının, 4’ü ise 12’nci sınıf bahislerinin kazanımlarından sorulmuştu. İmtihan sorularının tamamının kazanımlara uygun olarak hazırlandığını gördük. Geçen yılın imtihanına nazaran bu yıl sorularının bilgi ve yorum açısından çok daha derinlikli bilgi isteyen sorulardan oluştuğu gözlemledik. Bu yılki imtihanda birtakım sorular evvelki imtihanlardan farklı olarak kavramların özelliklerini karşılaştırma formunda gelmiş ve mevzular ortası temas sağlanmaya çalışılmıştı. Birtakım sorularda birden çok kazanımın sorgulandığı ve çeldiricilerin güçlü olduğunu tespit ettik. Bu noktada mevzuyu tam olarak bilen öğrencilerin yapabileceği bir imtihan denilebilir.