Anayasa Mahkemesi, 19 yaşında polis ve eli sopalı bir küme tarafından öldürülen Ali İsmail Korkmaz’ın doğum gününde üniversiteye afis asan öğrenciye verilen disiplin cezasını iptal etti. AYM, “Eğitimin derecesi arttıkça öğrencinin söz özgürlüğüne yönelik müdahaleler azalmalıdır. Üniversite karakol ya da ceza infaz kurumu değildir” dedi.
19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz, Seyahat direnişi sırasında Eskişehir’de girdiği orta sokakta polis ve eli sopalı bir küme tarafından dövülerek öldürülmüştü.
Anayasa Mahkemesi geçtiğimiz günlerde açıklanan kararında, eziyet yasağının ihlal edildiğini, polisin kendisine hukuken sağlanan otoriteyi açıkça berbata kullandığına hükmetti.
Anayasa Mahkemesi, Seyahat Direnişi’nin sembollerinden biri haline gelen Ali İsmail Korkmaz’la ilgili bir karar daha açıkladı. Karara ait süreç şöyle gelişti:
Ali İsmail Korkmaz’la birebir okulda, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yabancı Lisanlar Eğitimi Kısmı İngilizce Öğretmenliği’nde okuyan Cebrail Padak hakkında 19 Mart 2018’de okul içinde afiş astığı gerekçesiyle disiplin soruşturması açıldı.
Bilimsel üretimin merkezlerinden biri olarak kabul edilen üniversitenin yerleşkesinde tabir özgürlüğü ortamının oluşturulması mecburidir.
“İYİ Kİ DOĞDUN ALİ İSMAİL KORKMAZ”
Afişte, “Öğrenci Kollektifleri” imzasıyla, “İyi ki doğdun Ali İsmail Korkmaz, Düşlerindeki özgür dünyayı biz kuracağız” yazıyordu. Soruşturma sonunda uyarma cezası verildi. Padak cezanın iptali istemiyle dava açtı. Mahkeme cezanın iptaline karar verdi. Lakin üniversite kararlıydı. Kararı taşıdığı istinaf mahkemesi cezanın yerinde olduğuna karar verdi. Cebrail Padak son basamakta Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaatta bulundu.
“ÜNİVERSİTELER CEZAEVİ DEĞİLDİR”
Yüksek Mahkeme şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
Herkes, niyet ve kanaatlerini kelam, yazı, fotoğraf yahut diğer yollarla tek başına yahut toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir.
Temel hak ve hürriyetler,… sırf Anayasanın ilgili hususlarında belirtilen sebeplere bağlı olarak ve fakat kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar,… demokratik toplum düzeninin… gereklerine ve ölçülülük unsuruna alışılmamış olamaz.
Öğrencilerin tabir özgürlüğüne yönelik olarak getirilen düzenlemeler istikametinden eğitimin derecesi büyük ehemmiyet arz etmektedir. Bu bağlamda disiplinel kısıtlamaya maruz kalan bireyin hangi derecede eğitim aldığı ehemmiyet taşır. Eğitimin derecesi arttıkça öğrencinin tabir özgürlüğüne yönelik müdahaleler azalmalıdır.
Bir kamu kurumu olmakla birlikte ceza infaz kurumu, karakol yahut örgün eğitim yeri niteliğinde olmayan üniversitelerde söz özgürlüğüne yönelik müdahalenin istisnai olması temeldir.
HÜKÜM: TABİR ÖZGÜRLÜĞÜ İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi şu kararı kurdu:
İfade özgürlüğünün ihlal edildiğine ait argümanın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
Anayasa’nın 26. hususunda garanti altına alınan tabir özgürlüğünün İHLAL EDİLDİĞİNE,
Kararın bir örneğinin söz özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Eskişehir 2. Yönetim Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 15/6/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.