TBMM Lideri Mustafa Şentop, Meclis’te basın mensuplarının Lozan Antlaşması’nın saklı hususları olduğu istikametindeki savları sorması üzerine, bunları birinci duyduğunda espri olarak algıladığını söyledi.
Lozan Antlaşması’nın vadeli yahut 100 yıllık bir muahede olmadığını, birçok ülkenin taraf olduğu bir muahede olduğunu vurgulayan Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Süre problemi kelam konusu değil, mutabakatta bu türlü bir şey yok. Bilinmeyen husus sıkıntısı de hukukçular açısından tuhaf karşılanacak bir durum. Zira, bir muahede yapıldığı vakit bu muahede, o imzalayan ülkelerin parlamentolarına gelir, orada onaylanır. Bilinmeyen olan bir karar nasıl parlamentoda onaylanacak, kim bakacak, kıymetlendirecek de onay verilecek? Memleketler arası muahedelerde kapalı bir karar olamaz. Saklı karar denilen bir şey varsa muahede değildir; mutabakat metninden değildir aslında. Bu türlü bir şey yok. Müddetli de değil, bir memleketler arası muahedenin zımnî hususu de olamaz; Lozan’ın da yok.”
NEDEN TARTIŞILIYOR
Mustafa Şentop, “Neden Lozan Antlaşması sık sık bu türlü tartışılıyor?” sorusuna karşılık, “Böyle eksantrik tarih yorumları yapanlar var; biraz dikkat cazip, sıra dışı… Lakin bunun, bilhassa hukukla ilgili bir olaysa kelam konusu olan, türel realiteden kopmaması lazım. Bir milletlerarası mutabakat, bu kadar çok ülkenin hükümetlerinin imzaladığı, meclislerine giden, oralarda görüşülen bir mutabakatın zımnî hususu nasıl olabilir? Bilinmeyen husus olduğu sav edilen şeyler varsa da bunlar mutabakat değildir, mutabakat kararı olamaz. Bu pek gereksiz bir tartışma.” kelamlarını sarf etti.