Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Maden Mühendisleri Odası İdare Heyeti bugün Amasra Taşkömürü İşletmesi’nde meydana gelen patlamaya ait Ankara’da basın açıklaması yaptı. Oda ismine açıklamayı yapan Maden Mühendisleri Odası Lideri Ayhan Yüksel şunları söyledi:
Her maden faciasında ortaya çıkartılan trafo mazereti burada da kullanılmaya çalışılmış, inandırıcı olmayacağı anlaşıldığında grizu patlaması olduğu gerçeği kabul edilmiştir. Grizu patlaması, kritik konsantrasyona ulaşmış metan gazının ve kâfi oksijenin ateş kaynağına ulaşması ile meydana gelir. Ölümlerin nedeni, grizu patlaması sonucu oluşan yüksek sıcaklık ve şok dalgası nedeniyle yanma ve ortama yayılan karbonmonoksit zehirlenmeleridir.
‘Nedenlerinin incelenmesi gerekiyor’
TTK Tahlisiye grupları kurtarma çalışmalarını büyük bir özveriyle yürütürken, yerüstündeki kriz idaresi tertibinde kıymetli aksaklıklar, madencilerin ailelerine bilgi verilmesinde eksikliklere, can kaybı sayısındaki belirsizlikler sebep olmuştur. Gaz izleme sistemi datalarına Odamızca ulaşılamamıştır. Metan sensörünün kritik düzeyde ihtar verip vermediği, verdiyse ne çeşit tedbirler alındığı, ihtar vermediyse nedenlerinin incelenmesi gerekmektedir.
‘Bu tip kazalar önlenebilir nitelikte’
Siyasetin bürokrasiye müdahalesi sonucu oluşan takımlaşma, liyakatsiz atamalar ve mühendislerin yetki ve sorumluluklarının kâfi ve yanlışsız belirlenmemiş olması; sayısız probleme neden olmuş ve ne yazık ki bu facia meydana gelmiştir. Madencilik bilim ve teknolojisi grizu patlamalarını önleyecek bilgi birikimine ve tecrübesine sahiptir. Bu nedenle bu tip kazalar önlenebilir niteliktedir.
Bilim ve tekniğin gereklerini uygulamak yerine, yaşanan kayıpları mukadderat ve fıtrat anlayışıyla açıklamak bu tıp kayıpların gelecekte de yaşanacağını düşündürmektedir. TTK üzere kamu kurumları her türlü siyasi baskıdan arındırılarak madencilik işletme kurallarına nazaran yönetilmelidir. Madencilik kesiminde acil durum planı ve risk haritaları her kurum, işletme ve bütün işyerleri için başka planlanmalı ve uygulanmalıdır.
Metan yoğunluğu olan Zonguldak, Soma, Tunçbilek üzere havzalarda üretim planlaması basamağında öncelikle metan drenajının her türlü ekonomik tasadan uzak bir formda dünya örneklerinde olduğu üzere yapılması, bölgenin olabildiğince metansızlaştırılması sonrasında hazırlık ve üretim çalışmalarına başlanılması gerekmektedir. Maden üretiminin, maden mühendisi nezaretinde yapılması yasal zorunluluktur. Bu uygulamanın tüm vardiyalarda yeteri kadar maden mühendisi tarafından taviz vermeden uygulanması sağlanmalıdır. Maden işletmelerinde yasal olarak bulundurulan Daimi Nezaretçilerin ve İş Güvenliği Uzmanlarının mesleksel bağımsızlığı ve iş garantisi yasal teminat altına alınmalıdır.
Yüksel basın toplantısının akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Kazadan sonra bilgi ve evrakları istediklerini fakat yasak olduğu gerekçesiyle kendileriyle paylaşılmadığını söyleyen Yüksel, “Belli bir saate kadar ocak planına da ulaşamadık, havalandırma sistemine de. Lakin dün akşam 17.30 sularında CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da oraya gelince AFAD’ın uyum merkezine biz de girebildik. Kimi dokümanları lakin o saatte elde ettik. Bu bahiste uzmanlarımız havalandırma programlarına bir sorun var mı bakacak, gaz izleme sonuçlarına da ulaşmaya çalışacağız” dedi.
‘AFAD’ı muhatap kabul etmiyoruz’
AFAD ile ilgili soruyu da yanıtlayan Yüksel şunları kaydetti:
“AFAD’ı muhatap kabul etmiyoruz. TTK Tahlisiye takımlarının yapacağı açıklamalar bizim için manalıdır değerlendirmesinde bulunmuştuk. Bu kıymetlendirmemiz hala geçerlidir.”