Erdoğan DEMİR/ Keşan Postası (EDİRNE İGFA)
Trakya Birlik tarafından dün ayçiçeği avans fiyatının açıklanmasının akabinde Medya Keşan Gazetesi olarak, bölgemizdeki ziraat odaları liderlerinin fiyatla ilgili değerlendirmelerini aldık.
Gazetemizden Erdoğan Demir’in görüştüğü Keşan Ziraat Odası Lideri Hasan Şen, Uzunköprü Ziraat Odası Lideri Özcan Kayalı, İpsala Ziraat Odası Lideri Hüseyin Darcan, Enez Ziraat Odası Lideri Mehmet Oskan ve Lalapaşa Ziraat Odası Lideri Taner Öztürk, belirlenen bu avans fiyatının yetersiz olduğunu ve kuraklık yaşayan üreticilerin ayrıyeten açıklanan bu avans fiyatla da bir şok daha yaşadıklarını belirterek reaksiyonlarını ortaya koydular.
KEŞAN ZİRAAT ODASI LİDERİ ŞEN: “ÇİFTÇİ KURAKLI VE RANDIMAN MESELESİNDEN SONRA TABAN FİYATI ŞOKU YAŞIYOR”
Ayçiçeği avans fiyatlarını kıymetlendiren Keşan Ziraat Odası Lideri Hasan Şen, Edirne Ziraat Odaları Birliği Uyum Konseyi Toplantısı’nda üretici maliyetlerine nazaran kilogram başına 15.5 TL bir fiyat belirlediklerini söz ederek; “Şimdi %44 yağ oranı üzerinden belirlenen avans fiyatı 15 TL olarak açıklandı. Bunun artısı eksisi de var, aşağı düştüğü sürece aşağı, üst çıkarsa fiyat artıyor. Bu yılki kurallarda ayçiçeği eserini bölgemizde bulmak biraz sıkıntı. Edirne, Havsa ve Lalapaşa hariç biliyorsunuz Türkiye genelinde bir kuraklık yaşandı. Kıraç topraklarımızda bunun tesirlerini görmekteyiz. Bunun yanında verimimiz ve yağ oranlarımız çok düşük düzeyde. Fiyat çiftçiler açısından pek olumlu değil. Üretici zati randıman konusunda, yağ konusunda meşakkat yaşıyor. Verilen fiyat bölgede mevcut olan faaliyetini sürdüren ticaret borsalarında bulunan günlük fiyat düzeyinde bulunuyor. Yani verilen fiyatın çiftçi için bir artısı yok ve yetersiz bir fiyat. Dünya piyasasında da şu anda Türkiye’ye ayçiçeği ithalatının devam ettiğini biliyoruz. Çiftçinin girdi maliyetlerinin çok yüksek olduğu bir periyotta dünya çiftçisi ile birebir terazide görüyorlar. Dünya çiftçisi ile bizi yarıştırır hale geldiler” dedi.
UZUNKÖPRÜ ZİRAAT ODASI LİDERİ KAYALI: “HERKES FEDEKARLIĞI ÇİFTÇİDEN BEKLİYOR”
Bu yıl kuraklık nedeniyle geç ekilen ayçiçeklerinde yarı yarıya randıman kaybı yaşandığını bildiren Uzunköprü Ziraat Odası Lider Özkan Kayalı ise geç ekilen bu ayçiçeklerinde, tarla sahipleriyle konuştuklarında, bir evvelki yıla göre yarı yarıya randıman kaybı yaşandığını belirterek, şu açıklamayı yaptı: “Erken ekilişler tahminen bu ortalamayı biraz değiştirebilir fakat genel bakıldığında geçmiş yıllara nazaran randıman kaybımız önemli manada düşük bu yıl. Geçtiğimiz yıl ayçiçeği üreticisi mağdur demiştik. Geçen yıl ayçiçeğinde aşağı üst 10-11 lira maliyet çıkartmıştık. Açıklanan fiyat da 12 liraydı. O günkü koşullarda bu fiyatın düşük olduğunu söylemiştik. Bu yılın daha hoş olacağı ümidi vardı. Bu yıl da beklentimiz yüksekti. Bu yıl hem randıman kaybı, hem de fiyat manasında piyasalar bizim yaptığımız maliyet hesabının altında gidiyor. Yani biz bugün 40 yağ üzerinden hesap yaptığımızda, aşağı üst 15.5 lira maliyet çıkarttık. Rusya-Ukranya savaşının bedelini Türk çiftçisi neden ödüyor. Ayçiçeği üreticicisi 3 yıldır fiyat konusunda mağdur ediliyor. Yüzde 65-70enflasyonun yaşandığı Ülkemizde global kuraklığında yaşandığı bölgemizde fiyatların enflasyonun altından da kalmayacak formda kilogram başına 15 TL, ton başına 15 bin TL olarak açıklanmış olması, yaşanan kuraklık akabinde çiftçiyi bir kere daha vurmuştur. Tüketicici, endüstrici, Devlet, herkes çiftçiden fedakarlık bekliyor. Kâfi artık çiftçinin dayanacak gücü kaldı mı ki?”
LALAPAŞA ZİRAAT ODASI LİDERİ ÖZTÜRK: “YAĞ GELSİN DİYE TEKİRDAĞ LİMANINDA ÇOK BEKLERİZ”
Lalapaşa Ziraat Odası Lideri Taner Öztürk de açıklanan fiyatı yetersiz bularak; “2023 ayçiçeği Trakya Birlik avans fiyatı açıklandı. Bu fiyat geçen yıla nazaran yüzde 18 artarak kilogram başı 15 TL olarak açıklandı. Ayçiçeğinin girdi maliyetinin ton başına 15.500 TL olduğu bir süreçte verilen bu fiyat üreticiyi bitirme noktasına getirir. Bu fiyatlara üretim yapmak çok güç. Randımanlar ve yağ oranları düşük. Gübre ve mazot takviyelerinin artış oranı yüzde 40. Son üç ayda maliyet artış oranı yüzde 80’e dayandı. Ekim vaktine kadar ne olur muhakkak değil, bu türlü giderse seneye ayçiçeği ekimi çok düşer. Pandemi devri üzere yağ gelsin diye Tekirdağ limanında çok gemi bekleriz” açıklamasını yaptı.
İPSALA ZİRAAT ODASI LİDERİ DARCAN: “MALİYET GİRDİ FİYATLARI DİKKATE ALINMADAN AVANS FİYATI AÇIKLANMAMALI”
Açıklanan fiyatların beklentilerin çok altında kaldığını vurgulayan İpsala Ziraat Odası Lideri Hüseyin Darcan; “Ziraat Odaları olarak kilogram başına girdi maliyetlerini 15.5 TL olarak açıklanmasına karşın, açıklanan fiyat 44 yağ baz alınarak kilogram başına 15 TL Ton başına 15 bin TL olarak açıklanmıştır. Geçen yıl % 40 yağ 12 TL bandında açıklanmıştı. Bu yıl 40 yağ 14:10 TL olarak açıklandı aslında açıklanan fiyat 14 TL dir. Çiftçi kuruluşu olan Trakya Birlik ayçiçeği ekimini de riske atmıştır. Geçen yıl 44 yağ 12.75 TL idi. Bu fiyatlar yaşanan kuraklığın akabinde çiftçiyi bir sefer daha hüzne sevk etmiştir. Bu fiyatlar belirlenirken Ziraat odalarının yaptığı çalışmalar maalesef hiç dikkate alınmamaktadır. En azından açıklanan maliyet fiyatları dikkate alınarak avansa fiyat açıklanması çok daha âlâ olacaktır” dedi.
ENEZ ZİRAAT ODASI LİDERİ OSKAN: “AÇIKLANAN FİYAT MALİYET GİRDİLERİNİ BİLE KARŞILAMIYOR”
Enez Ziraat Odası Lideri Mehmet Oskan ise Trakya Birlik tarafından açıklanan fiyatın çok düşük olduğunu vurgulayarak; “Ziraat Odaları olarak maliyet hesabımız kilogram başına 15.50 iken, avans fiyat olarak verilen bu fiyat çiftçilerimiz için berbat ve düşük bir fiyattır. Dönümünde 70-80 kilogram ayçiçeği alan çiftçimiz hem kuraklıkla mücade etti, artık de açıklanan avans fiyatı ile bir darbe yemiş oldu. Üreticilerimiz açıklanan bu fiyatla bu işin altında ezilir, seneye çok büyük külfetler yaşar. Seneye ayçiçeği takım ekmeme konusunda çiftçilerimiz ince eleyip sık dokuyacaktır” halinde konuştu.